ΣΠΑΡΑΓΓΙΑ

ΙΣΤΟΡΙΑ

Το σπαράγγι (Asparagus officinalis) ήταν γνωστό στην αρχαία Αίγυπτο από τοιχογραφίες στις πυραμίδες που χρονολογούνται γύρω στο 5000 π.Χ. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι το καλλιεργούσαν, μπορεί να ήταν και αυτοφυές. Στην Ελλάδα εμφανίστηκε ως άγριο, αυτοφυές φυτό σε πολλές υγρές, ημιορεινές περιοχές με την ονομασία «βλαστάρια». Γρήγορα εκτιμήθηκε η αξία του για τις διάφορες φαρμακευτικές και διαιτητικές του ιδιότητες, γι’ αυτό και άρχισε η εντατική καλλιέργειά του. Φαίνεται ότι οι Αρχαίοι Έλληνες ήταν οι πρώτοι που το πρωτοκαλλιέργησαν και έτσι διαδόθηκε στην Ευρώπη.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Έχουν γλυκίζουσα γεύση με πολύ ελαφρώς πικρή επίγευση (αυτή των χόρτων). Τα πράσινα σπαράγγια οφείλουν το χρώμα τους στην χλωροφύλλη που συντίθεται με την έκθεση τους στον ήλιο. Τα λευκά είναι σπαράγγια καλλιέργειας και σκεπάζονται με χώμα ώστε να διατηρούν το λευκό χρώμα τους. Υπάρχουν σπαράγγια και σε ιώδη απόχρωση για όσα έχουν εκτεθεί λίγες μόνο ώρες στο χάδι του ήλιου. Ίσως το καλύτερο μαγείρεμα είναι στον ατμό καθώς στο βράσιμο χάνονται έως και 40% των βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Η διάρκεια μαγειρέματος είναι σχετική με το πάχος τους, από 8 – 20 λεπτά. Ο έλεγχος γίνεται βυθίζοντας τη μύτη ενός μαχαιριού στο στέλεχος.

ΜΑΓΕΙΡΕΜΕΝΑ Ή ΩΜΑ;

Τα σπαράγγια συλλέγονται την άνοιξη, μεταξύ Μαρτίου και Μαΐου. Στο διαιτολόγιό σας μπορείτε να τα εντάξετε ως συνοδευτικό, σε σαλάτα, ορεκτικό ή σε ομελέτα ή σφουγγάτο (με αυγά) ή σούπα. Καταναλώνονται όμως και ωμά (όταν ξεφλουδιστούν καλά), και τεμαχιστούν σε λεπτές φέτες και ιδανικά μαριναριστούν σε κάποιο νόστιμο αλλά και θρεπτικό ντρέσινγκ-dressing. Βέβαια όπως σημειώνεται και παρακάτω μαγειρεμένα έχουν περισσότερα αντιοξειδωτικά. Αλλά μαγειρεμένα χάνουν σπουδαίες ποσότητες υδατοδιαλυτών βιταμινών (πχ βιταμ΄νης C), για αυτό πρέπει να χρησιμοποιείται κατάλληλη μέθοδος μαγειρέματος που ελλατώνει την έκθεση τους σε υψηλή θερμοκρασία αλλά και νερό. Έτσι οι πιο ωφέλιμες μέθοδοι είναι στον ατμό και σωτάρισμα ή γρήγορο ζεμάτισμα.

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΑΞΙΑ

Είναι εξαιρετικά χαμηλό σε θερμίδες 25 θερμίδες/100γρ αλλά ταυτόχρονα τόσο θρεπτικό, πλούσιο σε φυτικές ίνες τα 100γρ καλύπτουν το 8% των αναγκών μας. Πλούσιο σε Βιταμίνες C, E, K, B1, B2 και φυλλικού οξέος. αλή πηγή μετάλλων και ιχνοστοιχείων όπως το σελήνιο, τον σίδηρο και φώσφορο, το κάλιο, τον χαλκό και το μαγγάνιο. Είναι καλή πηγή βιταμίνης Β6, ασβεστίου, μαγνησίου και ψευδαργύρου. Τέλος, είναι και φυτική πηγή πρωτεΐνης, με απόδοση 2γρ στα 100γρ λαχανικών. Ενώ φυσικά και δεν περιέχουν κορεσμένα λιπαρά ή χοληστερόλη.

ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΠΗΓΗ ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΩΝ

Σπουδαία πηγή αντιοξειδωτικών. Βιταμίνης C, E και γλουταθειόνης, αλλά και διάφορες πολυφαινόλες και φλαβονοειδή. Φλαβονοειδή όπως η κερσετίνη, κεμφερόλη, ισοαρμεντινη. Τα αντιοξειδωτικά έχει αποδειχθεί από πολλές μελέτες ότι βοηθούν στην ελλάτωση της πίεσης και έχουν αντιφλεγμωνώδη δράση. Είναι αντικαρκινικά και αντιικά. Φάνηκε από μία έρευνα στα πράσινα σπαράγγια ότι το κατάλληλα μαγειρεμένο σπαράγγι (πχ στον ατμο), βοηθούσε στην αύξηση των αντιοξειδωτικών του κατά 16% περισότερο και ειδικά από τα αντιοξειδωτικά βήτα καροτένιο και κερσετίνη κατά 24% και 98% περισσότερο. Ενώ μία έρευνα σε λευκά σπαράγγια το μαγειρεμένο περιείχε 3 φορές περισσότερα αντιοξειδωτικά από το ωμό.

ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΠΗΓΗ ΦΥΤΙΚΩΝ ΙΝΩΝ

Οι φυτικές ίνες έχει αποδειχθεί ότι ωφελούν την υγεία της αρτηριακής πίεσης (σε συνδυασμό με το Κάλιο που περιέχουν 6% / 100γρ ), προλαμβάνουν καρδιαγγειακές παθήσεις και διαβήτη. Ταυτόχρονα ωφελούν την διατήρηση ενός υγιούς βάρους, πράγμα συναφές με την συνολική υγεία του οργανισμού. Περιέχει μη διαλυτές φυτικές ίνες που υποστηρίζουν την σωστή κινητικότητα του εντέρου και τις τακτικές κενώσεις. Ενώ έχει και μικρή ποσότητα διαλυτών φυτικών ινών (ινουλίνη) που “ταΐζουν” τα καλά και πολύ σπουδαία βακτήρια του εντέρου μας. Όταν με μόνο 100γρ σπαραγγιών που περιέχουν μόλις 25 θερμίδες καλύπτουμε το 8% των αναγκών μας, τότε είναι μία τροφή που μπορρούμε να χρησιμοποιήσουμε προς όφελος μας για να αυξήσουμε τις φυτικές ίνες στη διατροφή μας.

Προσοχή χρειάζεται στην κατανάλωσή τους, μόνο από τα άτομα που έχουν υψηλό ουρικό οξύ και δεν μπορούν να μεταβολίσουν τις πουρίνες .

ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΠΗΓΗ ΦΟΛΙΚΟΥ ΟΞΕΟΣ

Το φολικό οξύ είναι σπουδαίο κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, πριν κατά τη σύλληψη αλλά και καθόλη τη διάρκεια ζωής του ατόμου. Συμμετέχει σε σπουδαίες διεργασίες του σώματος όπως την παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων και την παραγωγή του DNA. Ειδικά κατά την έναρξη της εγκυμοσύνης είναι εξαιρετικά σημαντικό ώστε να υποστηριχθεί ή σωστή ανάπτυξη του εμβρύου. Με μόνο 100γρ σπαραγγιών καλύπτονται 34% των αναγκών ενός ενήλικα αλλά και 22% μιας εγκυμονούσας.

ΣΠΑΡΑΓΓΙΑ ΥΠΕΡΤΡΟΦΗ

Με όλα τα παραπάνω κατανοούμε γιατί αυτό το λαχανικό δίκαια χαρακτηρίζεται ως μία χρυσή τροφή, μία υπερτροφή. Είναι εξαιρετικά θρεπτικό και χαμηλό σε θερμίδες ο συνδυασμός αυτός αποτελεί το τέλειο διατροφικό προφιλ που επιθυμούμε από τις τροφές που καταναλώνουμε για να προάγουμε την υγεία μας. Βάλτε τα σπαράγγια στη ζωή σας!